Dit verhaal gaat alleen over Android telefoons. Apple iPhones zijn nauw geïntegreerd, zowel wat betreft hardware als software, met het Apple ecosysteem. Daar valt weinig aan te veranderen. Je kunt natuurlijk wel privacy-vriendelijke apps gebruiken, bijvoorbeeld Signal i.p.v. WhatsApp, maar je blijft gekoppeld aan Apple.
Een Android telefoon maakt onderdeel uit van het Google ecosysteem. Je bent standaard ingelogd op een Google account, en voor allerlei apps maak je op de achtergrond gebruik van Google diensten. Uiteraard kun je privacy-vriendelijke apps gebruiken, maar daarmee is je telefoon nog niet ontkoppeld van Google.
Om wel volledig los te komen van Google zijn er twee zaken nodig:
- Een ander besturingssysteem dan Android
- Apps die de afhankelijkheid van Google wegnemen, bijv. een alternatief voor de appstore en Google Play services.
Er zijn verschillende alternatieve besturingssystemen beschikbaar: LineageOS, SailfishOS, KaiOS etc. Voor de meeste geldt echter dat je technisch handig moet zijn om ze te installeren, en dat de app-keuze beperkt is. Iets voor nerds, dus.
Voor ‘gewone’ gebruikers is er eigenlijk maar één alternatief, e/OS. Dit is gebaseerd op LineageOS, met toevoeging van componenten die het volledig onafhankelijk maken van Google, en eigen cloud-diensten toevoegen.
Het is mogelijk om e/OS op veel verschillende Android telefoons te installeren. Dit is een ingrijpende operatie, waarbij je zeker moet zijn dat je een backup hebt van alle data. In de praktijk kiezen de meeste mensen voor het aanschaffen van een nieuwe telefoon, waarop e/OS al geïnstalleerd is.
Het Europese bedrijf Murena verkoopt verschillende typen telefoons en tablets met e/OS geïnstalleerd. Enkele van de verkochte types zijn notabene Google Pixels, d.w.z. de hardware is gemaakt door Google, maar de software is e/OS. Murena verkoopt ook gereviseerde (refurbished) modellen. De cloud-diensten van Murena vallen onder de Europese wetgeving (de servers staan in Finland). Cloud-opslag is gebaseerd op het betrouwbare NextCloud systeem.
Het Nederlandse bedrijf Fairphone produceert eigen telefoons. Uniek is dat onderdelen van deze telefoons gemakkelijk vervangen kunnen worden, bijvoorbeeld door een betere versie. De Fairphone is daardoor duurzamer. Fairphones worden geleverd met e/OS. Je kunt terecht bij Fairphone zelf, bij webwinkels, en ook bij Murena.
Tenslotte nog één alternatief: GrapheneOS. Dit gaat nog verder dan e/OS in met name de beveiligingsaspecten. Ook dit is een volledig de-googled systeem. Het kan alleen op Google Pixel telefoons geïnstalleerd worden. Ik ben van plan op dit systeem over te stappen, zodra ik alle data bij Google weggehaald heb en weet welke alternatieve apps ik ga gebruiken.
Belangrijk voor overstappers: denk van tevoren goed na waar je data nu staan (Google cloud, mail, enz.) en hoe je die straks wil bereiken. Als je echt van Google af wil, zul je een andere plek moeten hebben om je data te bewaren. Ik kan me indenken dat Murena een migratie-service heeft, maar dit heb ik (nog) niet uitgezocht.
Ervaringen: kort geleden verscheen een interessant artikel van een journalist, die de overstap naar e/OS heeft gemaakt. Zie deze link.
Terug naar Weg van BigTech